De dvd’s bevatten een grote hoeveelheid historische informatie en foto’s. Hoofdmoot vormen vanzelfsprekend de vele nostalgische familiefoto’s welke vakkundig van commentaar werden voorzien door Bertus Klein Haarhuis en Paul Sand. Daarnaast is ook de lezing van Harry Meinders en Rogier Braakhuis op de dvd’s vereeuwigd. Gedurende de gehele avond werden tal van bijzondere voorvallen voor het voetlicht gebracht. Dit alles doorspekt met vele anekdotes met af en toe een knipoog naar deze en gene. Kortom een prachtig naslagwerk voor de huidige generatie maar zeker ook voor de toekomstige generaties. Een mooie tip is nog om er een familielid, vriend of kennis mee te verrassen als cadeau ter gelegenheid van bijvoorbeeld een verjaardag of een andere feestelijke gebeurtenis.

 

De dubbel-dvd is in een beperkte voorraad beschikbaar. De mensen van de heemkunde 

adviseren belangstellenden dan ook om niet lang te wachten met de aanschaf. Op is op! Overigens vertoont het aantal donateurs van de Heemkunde nog steeds een stijgende lijn. Mocht u ook donateur willen worden voor het luttele bedrag van € 10,-- per jaar, download u dan het aanmeldingsformulier vanaf de website www.stichtingheemkundegeesteren.nl of meld u aan via het e-mailadres:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Als donateur heeft u jaarlijks -met twee personen- gratis toegang tot de lezing/dia-avond en ook het jaarboekje voor de donateurs ‘Heembode Geesteren’ is bij deze € 10,-- inbegrepen. Inmiddels is ook bekend welk deel van Geesteren in november van dit jaar, het middelpunt zal vormen van de dia-avond. In de loop van komend voorjaar verschijnt hierover een eerste artikel! 

 

Woensdagavond 13 november j.l., vond voor de 17e achtereenvolgende keer, de jaarlijkse lezing/dia-avond plaats van de Stichting Heemkunde Geesteren (SHG) plaats. De avond stond deze keer in het teken van de geschiedenis van de Schotboersweg, de Volmersweg, de Krikhaarsweg en Het Kleine Krikhaar. Het was Bertus Klein Haarhuis die de aanwezigen, om half 8, in een volle Zaal Kottink welkom heette. Een bijzonder woord van welkom was er voor de families op wie deze avond de schijnwerpers gericht zouden zijn én voor de sponsors en donateurs van de SHG.

 

 

Voor Harry Meinders was het een bijzondere avond. Zijn lezing ging namelijk voor een belangrijk deel over de geschiedenis van de Schotboersweg en directe omgeving. Daar waar hij zelf, met zijn gezin, vele jaren woonde en werkte. Het was deze avond tegelijkertijd ook zijn laatste lezing. Harry had aan het begin van het heemkundeseizoen al aangegeven, na zovele jaren, een stapje terug te willen doen. De SHG hoopt in de persoon van Rogier Braakhuis, die deze avond het laatste deel van de lezing voor zijn rekening zou nemen, een waardig opvolger te hebben gevonden. Met behulp van prachtig, ingetekende topografische kaarten uit 1832 én foto’s uit de oude doos, schetsten eerst Meinders en later Braakhuis een uitvoerig beeld van de ontwikkeling van de omgeving. Zo werd verteld dat er al rond het jaar 1300 na Christus landbouw werd bedreven in de buurtschap, dat de soms fel stromende Lutkebeek toen een hele grillige beek was als afvoer van het overtollige water. Dat het Juffershuis eigendom was van de familie Hagendoorn en dat meester Röring ook nog tijdelijk in het Juffers-huis heeft gewoond. Ook verhaalde Meinders over het schaatsen, de winterdag, op ’n Deepsteg en vertelde hij over de overval die in 1937 plaatsvond op Graats en Dieks van de eenzaam gelegen, straatarme Schotboer. Rogier Braakhuis ging de aanwezigen voor over de oudste weg van Geesteren en stond stil bij enkele erven waaronder Krukkert en Folmerinck. Vervolgens namen Paul Sand en Bertus Klein Haarhuis de presentatie over. Met behulp van mooie dia’s, vertelden zij over de bewoners van toen en nu. U zult begrijpen dat de geboden ruimte in dit blad niet toereikend is om alle 20 families voor het voetlicht te halen. Geen nood want van deze dia-avond verschijnt binnenkort een DVD waarop de lezing én alle betrokken families uitvoerig in beeld te zien zullen zijn. Om u een indruk te geven van de dia-presentatie, belichten we, geheel willekeurig, enkele families hierna in het kort wat nader.

 

Dieks Kroeze (Masselk Dieks) aan de Volmersweg was een bijzonder iemand. Men kende hem als “bearhoaler” maar misschien nog wel meer als ‘striekkearl’. Dieks had namelijk een bijzondere gave; hij kon met zijn handen pijn bestrijden! Dieks maakte een aantal kruisjes op het lichaamsdeel waar men wat mankeerde en de pijn verdween. Het was elke dag een komen en gaan van boeren die hun zeug gedekt moesten hebben én van mensen die hoopten dat Dieks hen van hun kwaal kon genezen. Aan de Hardenbergerweg had Masselk Dieks een stuk weiland liggen dat geheel omgeven was door een aarden wal ter hoogte van ongeveer 30 cm. Zodra de winter zich aandiende, liet men het weiland onder water lopen. Als het ijs dan vervolgens dik genoeg was, genoot men volop van de ijspret op deze eerste ijsbaan van Geesteren. Inmiddels wordt het erf bewoond door de familie van der Bijl.

 

Aan de Schotboersweg woonde eens de familie Maathuis, in de volksmond bekend als ‘Oal Geerman’ dat een verbasterde naam is van het boerenerf Oude Geerdink. Rond 1825 werd het erf Oude Geerdink overgenomen door Gerrit Werger. Op 9 februari 1899 trouwde een verre nazaat van deze Gerrit Werger, te weten Hanna Werger met Hein Maathuis van Erve Bodden Bats te West-Geesteren. Hein trouwde ‘er bij in’. Zij kregen 6 kinderen. Toen het jongste kind ongeveer zes jaar was, werd Hanna ziek en overleed zij. Dat betekende een enorme klap voor het gezin. Gerard ging tijdelijk naar zijn oom en tante op Erve Boddenbats. Sien(15) en Miet (12) deden het huishouden en zorgden voor het vee. Vader Hein deed het zware werk op de boerderij en werkte ook nog als grasmaaier in Friesland en Noord-Holland. Veel steun ondervonden ze die tijd van de noabers. Rond het jaar 1930 kwam er waterleiding. Vanwege de hoge kosten boden velen eerst nogal wat verzet. Hein Maathuis sprak toen de woorden: ”Ik dronk altijd uit de sloot en ging aan gans iets anders dood”. In 1931 werd oude boerenhuis afgebroken. Op dezelfde plek werd toen een nieuwe boerderij gebouwd door Jan van Oal Geerman en zijn (latere) echtgenote Anna Alberink. Thans wonen op deze plek Erik en Ellen Busscher-Vloedbeld.

 

  

 

Nadat rond kwart voor elf de laatste dia getoond was, riep Paul Sand Harry Meinders nog eenmaal naar voren om hem heel hartelijk te bedanken voor het vele jaren verzorgen van de lezing tijdens de dia-avond. Als blijk van waardering overhandigde hij Meinders, die zich gelukkig blijft inzetten voor de heemkunde in Geesteren, een wijnpakket. Na iedereen bedankt te hebben, kon Bertus Klein Haarhuis de avond onder luid applaus afsluiten. Door de vele aanwezigen werd daarna nog geruime tijd gezellig nagepraat.

 

Geesteren. Woensdagavond 13 november a.s., houdt de Stichting Heemkunde Geesteren (SHG) de jaarlijkse dia-avond in zaal Kottink voor haar donateurs en overige belangstellenden. Deze keer staan 20 gezinnen en families, wonende aan de Schotboersweg, Volmersweg, Krikhaarsweg en Het Kleine Krikhaar, in het middelpunt van de belangstelling. Met behulp van oude foto’s en ander historisch materiaal zal uitgebreid worden ingegaan op de geschiedenis van deze families én op de omgeving waar zij wonen. De huisbezoeken hebben de afgelopen maanden plaatsgevonden. Momenteel wordt door de mensen van de SHG volop gewerkt aan de presentatie. Nu alvast een vooruitblik.

 

Dat we ons van veel Geesterse families een beeld kunnen vormen, is te danken aan allerlei bewaarde wetenswaardigheden, zoals die van het Rechterlijk Archief van het Richterambt Ootmarsum waartoe Geesteren, samen met de overige dorpen van de gemeente Tubbergen, vroeger behoorde. Gaat men nu voor allerlei zaken naar de notaris in Tubbergen gaat, toen moest men (veelal te voet) naar Ootmarsum. Enkele namen van toe die we in het Rechterlijk Archief Ootmarsum tegenkomen, zijn Geert Velt (Veltgeert in de volksmond), Krickhaer, Braekman, Olde Braeck, Wilde Mars, Reindts huijs en Folmerinck. Het is goed voorstelbaar dat de wijknaam “De Veldhoek” haar oorsprong ontleent aan de familienaam “Velt” waar genoemde Geert een telg van was. Soms is het heel lastig om erachter te komen wie toentertijd nu precies wie was en tot welke familie hij of zij behoorde. Na de invoering van de burgerlijke stand, in 1811, kwam er veel meer duidelijkheid wat betreft de familienamen, al werden de oorspronkelijke erfnamen er meestal nog wel bij vermeld. Voorbeelden hiervan zijn Johannes Krikhaar op Bouwscholte, Johannes Snijders op Switten en Bernardus Loohuis op Reints.

 

Foto 1: De boerderij van de familie Krikhaar-Bouwscholte, gebouwd in 1943.

Op de foto Mw. Krikhaar-Kienhuis met zoon Frans. De foto werd omstreeks 1946 genomen.

 

De Volmersweg ontleent haar naam aan de familie Volmerink, vroeger ook Folmerinck geheten. In de volksmond kende en kent men de familie als “Volman’. Volmer was van oudsher een Germaanse persoonsnaam samengesteld uit de woorden ‘volk’ en ‘mar’ en betekent vermaard of beroemd onder het krijgsvolk. Het achtervoegsel ‘ink’ staat voor: zoon van. Letterlijk betekent Volmerink dus zoon van Volmer. In 1949 trouwde J.H. Detert op Monnik uit Weerselo op het erf Volmer. Heden ten dage wordt het bewoond door Harrie Detert op Monnik en zijn gezin.

 

Op ’t Olde Braeck, aan de Krikhaarsweg, woont nu al decennia lang de familie Wildermors.

Het voorvoegsel “Olde” komen we in de 17e eeuw en later, vooral in de 18e eeuw, veelvuldig tegen. Wanneer een boer de bouwerij van zijn erf overdeed aan zijn opvolger, verliet hij de boerderij en ging dan wonen in een woning die meestal op het erf of in de onmiddellijke nabijheid van de boerderij lag. Hij behield het recht op een negende deel van de opbrengst van de boerderij. Hiermee voorzag hij in zijn levensonderhoud gedurende de laatste periode van zijn leven. De woning waar de oude (“olde”) boer ging wonen, kreeg het voorvoegsel Oude of ook wel Olde. Als we het hebben over ‘olde Braeck’n Jan’, dan weet de oudere generatie Geesternaren dat hiermee Jan Wildemors wordt bedoeld. Al speurend in de stamboom van Jan, komen we bij zijn voorouders onder meer de namen Stam(s)huis, Stamsnijder, de Waaijer, Slutgen,Fleerbos, Rein(d)ers en Alberinck tegen.

 

In de jaren zeventig werd de boerderij waar thans Erwin Meinders met zijn gezin woont, verplaatst van de Schollinksweg naar de Schotboersweg. Voorzover bekend is uit de overlevering en uit de geschiedschrijving, werd er voor 1752 in de “boavenkamer” van deze historische boerderij onderwijs gegeven in de boerschap Geesteren. De boerderij was in die tijd eigendom van ’t Schollink (familie Nijhuis) en stond, zoals vermeld, aan de Schollinksweg. De benaming “boavenkamer” verwijst naar de uitbouw aan de voorkant van de boerderij. Men kwam via de “boav’nduur (voordeur) deze kamer binnen. Ongetwijfeld weet Harry Meinders over de bouw en indeling van deze en andere historische boerderijen veel meer te vertellen tijdens zijn presentatie op de dia-avond.

 

Foto 2: Een blik op de boavenkamer waarin eens de school was gevestigd.